اسکیت هاکی به عنوان یک ورزش گروهی در سه شاخه؛
1. رشته رینک هاکی[1]
2. رشته اینلاین هاکی[2]
3. رشته آیس هاکی[3]
فعالیت می‌کند. هرکدام از این رشته ها تفاوتهایی در قوانین و مقررات برگزاری مسابقات قهرمانی خود دارند، اما در هر سه شاخه اسکیت‌سواران به دنبال جابجا کردن پاک یا توپ توسط چوب هاکی و هدایت آن به درون دروازه و کسب امتیاز گل می‌باشند.
رشته رینک هاکی بعنوان نماینده ورزشهای رولری، یکی از رشته‌های المپیک تابستانی سال 1992 بارسلون بود. بازیکنان این رشته در دو تیم پنج نفره (شامل یک دروازه‌بان و چهار بازیکن) و دو نیمه 25 دقیقه‌ای با استراحت 5 دقیقه‌ای در بین دو نیمه به رقابت می‌پردازند. تماس بیش از حد بین بازیکنان برخلاف دو شاخه دیگر اینلاین هاکی و آیس هاکی خطا محسوب شده و ممنوع است. رشته رینک هاکی بر روی اسکیت‌های کواد (چهارچرخ)[4] از سال 1370 در ایران راه‌اندازی گردید ولیکن به دلیل عدم ورود تجهیزات مربوط به آن و اقبال بیشتر به اسکیت اینلاین عملاً این رشته از سال 1374 و 1375 جای خود را به اینلاین هاکی داد.
اینلاین هاکی ایران از سال 1383 تا کنون موفق به کسب دو مقام سومی، یک مقام دومی و یک قهرمانی آسیا در سال 1397 شده است. حداکثر تعداد بازیکنان هر تیم در این رشته 16 بازیکن و 2 دروازه‌بان است که 4بازیکن و 1 دروازه‌بان آن در درون زمین به رقابت می‌پردازند. خطاهای هاکی به صورت جرایم 2 دقیقه‌ای است و هر بازیکنی که در طول بازی مرتکب سه خطای 2 دقیقه‌ای شود از ادامه بازی محروم خواهد شد.
آیس هاکی یا هاکی روی یخ یکی از ورزشهای پرطرفدار در امریکای شمالی (ایالات متحده و کانادا) و کشورهای اسکاندیناوی است. لیگ مشهور امریکا در بخش آقایان اِن اِچ اِل[5] و در بخش بانوان اِن دبلیو اِچ اِل[6] دارای محبویت و طرفداران بیشمار است. این رشته به عنوان یکی از ورزشهای بسیار فیزیکی است و عوامل سرعت، تکنیک و قدرت فیزیکی (جسمانی) نقش بسزایی در آن ایفا می‌کند. فعالیت هاکی روی یخ ایران سال 1395 و با اولین کمپ تیم ملی اینلاین هاکی در ایتالیا آغاز شد.
آیس هاکی در سه زمان 20 دقیقه‌ای فعال (یعنی زمانی که پاک در حال حرکت باشد زمان محاسبه میشود و سایر زمانها جزو زمان بازی محسوب نمی‌گردد.) انجام میشود و در صورت تساوی در پایان زمانهای مذکور یک وقت اضافه در نظر گرفته میشود و اولین تیمی که گل را به ثمر برساند برنده رقابت خواهد بود. در بازی‌های غیرحرفه‌ای و آماتور و همچنین در رده‌های سنی پایین‌تر زمان بازی متغییر و کوتاهتر در نظر گرفته میشود.
استفاده از تجهیزات مناسب و ایمن در رشته اینلاین هاکی از اهمیت به‌سزایی برخوردار است. تجهیزات مورد نیاز عبارتند از؛
اسکیت، دستکش، چوب، کلاه، نقاب[7]، پد سینه، شلوارک هاکی، گارد پا، آرنج‌بند و شلوار است.
فریم کوتاه برای تغییر جهت آنی، چرخهای کوچک با قطر 70 تا 72 میلیمتری برای داشتن مرکز ثقل پایین، قابلیت راکر شدن و کفش سنگین و سفت از ویژگی‌های اسکیت در این رشته می‌باشد.
چوب هاکی شامل دسته (حداکثر طول باید 150 سانتیمتر) و تیغه (حداکثر طول 32 سانتیمتر با پهنای 5 الی 9 سانتیمتر) است.
برای دروازه‌بانان حداکثر پهنای مجاز چوب هاکی 13 سانتیمتر، حداکثر پهنای مجاز تیغه 14 سانتیمتر و حداکثر طول تیغه 39 سانتیمتر می‌باشد.
مسابقات قهرمانی جهان در زمین‌های مسطح و صاف از جنس چوب، سیمان، آسفالت، کفپوش ورزشی و ... به ابعاد 30 در 60 متر که در گوشه‌ها دارای انحنا برای عدم توقف پاک است برگزار میشود. در مسابقات غیر قهرمانی ابعاد بین 20 تا 30 متر برای عرض و 40 تا 60 متر برای طول متغییر است. دور تا دور زمین باید با دیواری از جنس چوب یا فایبرگلاس به ارتفاع 101 تا 122 سانتیمتر محصور شود.
دروازه نیز از لوله‌های آهنی مستطیل شکل به ارتفاع 105 و عرض 170 سانتیمتر داخلی تشکیل شده است.
نیم نگاهی به قوانین آیس هاکی یا هاکی روی یخ
بخش اول : تجهیزات
سطح یخی مناسب بازی: هاکی روی یخ در زمینی یخی سفید رنگ که به آن پیست (Rink) می‌گویند، بازی میشود. این زمین باید کیفیت لازم در چارچوب قوانین مربوط به آن مسابقات را تأمین کند. سطح یخی باید توسط آب و مواد شیمیایی با کیفیت ثابت در تمام سطح و با سیستم یخ‌زنی مناسب با شرایط دما و چگالی ثابت آماده شود. برای مسابقات سطح بالا ابعاد توصیه شده برای پیست ۶۰ متر طول و ۲۵ تا ۳۰ متر عرض است. کرنرهای پیست باید یک کمان دایره‌ای شکل با شعاع ۷ تا ۸/۵ متر باشد. پیست باید در یک فضای محصور شده توسط دیوارک‌ها قرار داده شده باشد. زمین به سه قسمت مساوی با دو خط آبی رنگ و دو قسمت مساوی با یک خط قرمز رنگ تقسیم میشود.
منطقه شروع (Face-off Spot) زمین دارای چهار منطقه شروع (دو عدد در زمین هر تیم) و یک منطقه شروع در وسط زمین است. داور در این مرحله توپ را بین دو بازیکن می‌اندازد.
نیمکت بازیکن‌ها: علیرغم اینکه نیمکت بازیکنان جزیی از سطح یخ نیست اما جزیی از پیست مسابقه به حساب می‌آید و شامل تمام قوانین میشود و فقط افرادی که لباس مسابقه را به تن داشته و حداکثر ۸ تن از کادر تیم می‌توانند در آن مکان حضور داشته باشند.
جعبه جریمه ( Penalty Box) یک جعبه جریمه برای هر تیم که در یکی از طرفین نیمکت امتیاز نگهدار قرار می‌گیرد، تعبیه شده است. جعبه مربوط به هر تیم باید دارای شرایط یکسان باشد.
اجسام روی یخ: سطح یخی فقط مختص بازیکن و مسئولین روی یخ است. وجود هرگونه شی بر روی یخ که مستقیماً به تجهیزات و توپ بازی ارتباط نداشته باشد، اکیداً ممنوع است.
شیشه محافظ: ورقه‌هایی از جنس پلکسی‌گلس یا سایر مواد آکریلیک دیگر که ۱۲ تا ۱۵ میلیمتر ضخامت دارند و با دوام بالا و از دو طرف شفاف هستند باید بالای دیوارک‌ها نصب شده باشد.
پدهای بازو: بازیکن باید یک محافظ پوشش بیرونی نرم از لاستیک اسفنجی یا مواد مشابه با ضخامت حداقل ۱/۲۷ سانتیمتر داشته باشد.
محافظ صورت و دهان: سه نوع مجاز محافظ که می‌تواند به کلاه ایمنی بازیکن‌ها وصل شود: کیج، ویزور و ویزور کامل. ویزور به کلاه ایمنی متصل شده و باید تا حدی که چشم و بینی را به طور کامل پوشش دهد، امتداد پیدا کند.
دستکش: بازیکن باید دستکشی داشته باشد که دست و بازوها را به شکل مناسب پوشش دهد.
کلاه ایمنی: قبل از شروع بازی و بعد از آن باید کلاه ایمنی حتماً بر روی سر باشد.
بخش دوم : اصطلاحات و قوانین بازی هاکی روی یخ
گروه سنی: مربوط به شرایط سنی یک بازیکن در یک فصل بازی است.
نیمه مهاجم / نیمه مدافع: تقسیم زمین‌بازی به دو نیمه کاملاً مساوی که به کمک یک خط قرمز رنگ در وسط جدا شده‌اند. تیمی که به تور دروازه خود نزدیکتر باشد مدافع و تیمی که از دروازه خودی دورتر باشد تیم مهاجم نامیده میشود.
خطای آیسینگ (Icing) زمانی رخ می‌دهد که بازیکن توپ را خودش حمل نکند و آن را به جلو پرتاب کند یا به یک‌سوم زمین خودی بفرستد. این خطا از کسل‌کننده شدن بازی جلوگیری می‌کند.
خطای آفساید: بازیکن مجاز نیست زودتر از توپ یا بازیکن حریف از خط یک‌سوم تیم حریف عبور کند.
بخش سوم: نحوه بازی و قوانین بازی هاکی روی یخ
بازی شامل سه تایم بیست دقیقه‌ای به همراه وقت اضافه و ضربات پنالتی (در صورت لزوم) است.
هر تیم شامل ۶ بازیکن است که معمولاً سه فوروارد، دو مدافع و یک دروازه‌بان دارد. تعداد کل بازیکن‌ها با احتساب افرادی که بر روی نیمکت ذخیره نشستند ۲۰ نفر است.
بازی دارای حداقل سه داور است.
اگر بازیکنی مرتکب خطا شود، بر حسب شدت خطا به مدت ۲ دقیقه، ۵ دقیقه و بعضاً ۱۰ دقیقه از زمین بازی اخراج میشود و این یک موقعیت منفعت‌آمیز برای تیم دیگر است که به آن اصطلاحاً «پاور پلی» (Power Play) می‌گویند. در بازه‌های جریمه دو دقیقه‌ای، اگر تیمی که در موقعیت منفعت از این جریمه است، گلی به ثمر برساند، بازه جریمه زودتر به پایان می‌رسد؛ اما این قانون شامل جریمه‌های ۵ و ۱۰ دقیقه‌ای نمی‌شود.
هر دو تیم رقابت می‌کنند تا بیشتر گل بزنند. تیمی که امتیازی بیشتری به دست آورد برنده بازی است.
برای به ثمر رساندن یک گل، تیم مهاجم باید توپ را از خط دروازه حریف عبور دهد.
در زمان آغاز هر تایم تیم‌ها جای خود را عوض می‌کنند.
سطح بازی بین هر تایم مجدداً بازسازی شود.
زمان استراحت ۱۵ دقیقه است.
وقت اضافه بعد از ۶۰ دقیقه قانونی می‌تواند ۵، ۱۰ یا ۲۰ دقیقه باشد و قانون گل طلایی در آن حاکم است. یعنی تیمی که اولین گل را در این تایم به ثمر برساند برنده بازی است. در صورت تساوی بازی وارد ضربات پنالتی با تعداد مشخص شوت میشود. معمولاً تعداد این شوت‌ها ۳ عدد است.
زمان از ۲۰، ۱۰ یا ۵ آغاز شده و به صفر می‌رسد و زمان نگهدار باید در زمان توقف بازی زمان را نگه دارد.
هر تیم مجاز است که یک تایم اوت در کل زمان قانونی بازی درخواست دهد.
در تعداد تعویض‌ها محدودیتی وجود ندارد و هر بازیکن می‌تواند مکرراً وارد زمین بازی و از آن خارج شود.
مرتبط:
رولر اینلاین هاکی (آخرین قوانین و شیوه بازی با نیم‌نگاهی به آیس هاکی)
اندازه‌ها در اسکیت هاکی (زمین، دروازه، چوب، توپ)
برای رولر هاکی استفاده از پاک بهتر است یا توپ
تهیه و تنظیم و ترجمه:
مصطفی علیمحمدی
توسعه دهنده اینلاین اسکیت
Mostafa Ali Mohammadi
Inline skating Developer
منبع:
© Link
© Link
© Link