تاریخچه اسکیتبورد[1]
اسکیتبورد چیزی فراتر از ابزار رفت و آمد و گشت و گذار است!
اسکیتبورد یک سبک زندگی و خود عشقه! و در سالهای اخیر دستخوش تغییرات شگرفت شده است.
1950
ردپای اسکیتبورد در موجسواری ریشه دارد و افرادی که در آن زمان موجسواری میکردند برای تجربه همان حس در خیابانها ابداع جدیدی را به وجود آوردند. نخستین بار تختههای کوچکتر از تخته موجسواری و با چرخهای فلزی بدون بلبرینگ در هاوایی و کالیفرنیا باب شد. اولین جهش صنعت و ورزش اسکیتبورد با رونق اقتصاد امریکا پس از پایان جنگ جهانی دوم و گسترش صنعت اسباببازی با تولید مدل رولر دربی[2] در سال 1959 شکل گرفت.
1960
از سال 1959 تا 1965 اسکیتبورد همزمان با توسعه صنعت اسباببازی رشد میکرد و کم کم با تخصصی شدن به سمت ورزشی منحصر به فرد سوق پیدا کرد. سال ۱۹۶۲ مغازه val-surf در هالیوود اولین اسکیتبورد دست ساز با فرم معمول تخته موجسواری دارای تراک و به صورت کامپلیت را به فروش گذاشت. در همان سال کمپانی Patterson Forbes اسکیتبورد را با تراکهای پیشرفتهتری تولید کرد. سال ۱۹۶۳ ناشر مجله Surf Guide برای اولین بار از اسکیتبورد نوشت؛ همچنین قسمتی از صنعت لباس هم به این موضوع اختصاص یافت. یکی از معروف ترین برندهای کفش اسکیتبورد با عنوان vans در سال 1966 شروع به کار کرد. همچنین کمپانیهای کفش مثل Converse, Etnies, vans, Globe و DC ساخت کفشهای مرتبط با اسکیتبورد و لباسهای خیابانی مختص این رشته را توسعه داد. جهش بزرگ دیگر سال ۱۹۶۳ و اولین مسابقات اسکیتبورد ساحل هرموسای کالیفرنیا بود. اسکیتبورد دیگر صرفاً یک وسیله رفت و آمد نبود. رشته های مختلف مثل freestyle یا slalom به وجود آمد و اسپانسرها برای موفقیت بیشتر شروع به جمع آوری بازیکن کردند و اولین مجله اسکیتبورد به اسم The Quarterly skateboarder در ۱۹۶۴ منتشر شد.
تنها چیز ثابت تغییر کردنه و پیشرفت در اجزای اسکیتبورد قدم بعدی بود.
Larry Stevenson کیکتیل (kicktail) را اختراع کرد که امکان استفاده بهتر از اسکیتبورد را فراهم میکرد.
Frank Nasworthy مخترع چرخ های urethane در ۱۹۷۲ فعالیت چرخهای اسکیتبورد را با تغییر مواد تشکیلدهنده نرمتر، سریعتر و راحتر کرد.
تنوع رشتهها مثل downhill, freestyle و slalom نقطه عطفی برای اسکیتبورد بود.
مجلات جدید مثل Skateboarder Magazine از ۱۹۷۵ منتشر شدند و رویداد های جدیدی راه اندازی شد. در ۱۹۷۶ اولین اسکیت پارک افتتاح و پارک های جدید با وسایل جدید مثل رمپهای عمودی و کیکرها پذیرای علاقمندان این رشته گردید.
1970
در اواسط این دهه اسکیتبورد در اروپا (آلمان) رونق پیدا کرد. سربازان امریکائی اسکیتهای خود را برای تفریح به آنجا آورده بودند. سال ۱۹۷۶ شهر مونیخ به عنوان اولین مرکز اسکیتبورد در آلمان شناخته شد. در Neuperlach مونیخ اولین اسکیت پارک ساخته شد و به دنبالش اولین مجله اسکیتبورد هم انتشار یافت. سال ۱۹۷۸ اولین مسابقه قهرمانی اسکیتبورد در مونیخ برگذار شد.
سال ۱۹۷۸ Alan Gelfand با اختراع حرکت Ollie انقلابی در اسکیتبورد به وجود آورد.
Rodney Mullen حرکت Ollie را ارتقا داد و حرکات تلفیقی جدیدی به اسکیتبورد اضافه کرد.
در کنار ورزشهای سرگرم کننده دیگر همچون bmx یا inline؛ اسکیتبورد توسعه یافت و به شدت محبوب گردید.
سال ۱۹۸۱ مجله Thrasher منتشر شد و در آن به ریشههای اسکیتبورد یعنی اسکیتبورد خیابانی و استایلهای راک و پانک پرداخت.
سال ۱۹۸۳ مجله معروف دیگری با عنوان Transworld skateboarding magazine انتشار پیدا کرد و در کنار آنها مجلات کوچک دیگری به فعالیت پرداختند و توسعه صنعت ویدیو های خانگی VHS به توسعه جهانی این ورزش کمک شایانی کرد.
1980
Titus Dittmann در پیشرفت اسکیتبورد آلمان تاثیر گذار بود. او محصولات مربوط به اسکیت را از آمریکا وارد میکرد و مسابقات و رویداد های مختلفی تشکیل میداد. دهه ۸۰ Munster Monster Mastership یکی از بزرگترین رقابتهای بین المللی اسکیتبورد، منجر به شهرت بیشتر این ورزش در آلمان گردید.
از اواسط دهه ۸۰ میلادی اسکیتبورد به صنعتی پولساز تبدیل شد و در اواخر دهه ۸۰ کمپانی هایی مثل Powell Peralta، Santa Cruz، Vision وارد صحنه شدند و بازار بین المللی اسکیتبورد را به دست گرفتند. کفشهای Converse، Vans یا Vision نمادی برای اسکیتبورد بودند.
اسکیتبورد در امریکا و آلمان توسعه چشمگیری پیدا کرده بود و حالا اسکیتبورد خیابانی جای خود را به vert skateboarding داد و ستارگان معروف آن همچون ستارگان فوتبال، بیسبال و ... شناخته شده بودند.
1990
در اوایل دهه ۹۰ اسکیتبورد با افزایش تمایل به ورزشهای متنوع دیگر تا حدودی به فراموشی سپرده شد، ولی از اواسط دهه ۹۰ و با توسعه تکنولوژی و ابزارهای ارتباط جمعی اسکیتبورد وارد فاز جدیدی از تحول خود گردید.
Mega events مثل X-Games راه اندازی شد و به پخش تلوزیونی راه پیدا کرد. مجلات متعدد و به خصوص توسعه اینترنت به رواج رویدادهای این رشته کمک شایانی کرد.
برند هایی مثل Chocolate، Girl Skateboards یا Flip Skateboards کیفیت و طراحی اسکیتبورد را متحول کرد مسابقات Street League در بین اسکیترهای حرفهای بین المللی شکل گرفت و اسکیتبرد سواران حرفهای همچون Nyjah Huston، Eric Koston، Paul Rodriguez، Andrew Reynolds، Ryan Sheckler یا Torey Pudwill برای کسب جایزه ۲۰۰ هزار دلاری یا حتی بیشتر با حضور ۱۰ هزار بیننده فعالیت حرفهای خود را دنبال میکردند.
اسکیتبورد برای خیلی از مردم تبدیل به شغل شد ولی برای بیشتر ما اسکیتبورد سرگرمی و نگرش ورزشی به زندگی هست و خواهد بود.
اسکیت بورد شامل یک تخته و چهار چرخ است که با خم شدن این تخته به چپ و راست، چرخ آن نیز به چپ و راست متمایل میشود.
اجزای اصلی اسکیت بورد عبارتند از:
تخته اسکیت(دِک)[3]
کفه اسکیت بورد معمولاً از چوب افرا و به شیوهای متورقانه ساخته میشود و بر روی آن صفحه گریپ[4] با داشتن سطحی شبیه به سمباده مانع لیز خوردن بر روی تخته اسکیت بورد میشود. ولیکن داشتن یک کفش مناسب برای سُر نخوردن باید مورد توجه باشد. البته در ساخت کفه از کامپوزیت، کربن، پشمشیشه، خیزران، انگرتیانه، کِولار و حتی پشم الماس نیز استفاده میشود. علت استفاده از چنین موادی در ساخت کفه برای افزایش استحکام و سختی تخته اسکیت است.
تختههای گرانتر معمولاً سبک و در برابر ارتعاشات مقاومتر میباشند.
پهنای کفه اسکیتبورد 7 تا 9 اینچ معادل 17.78 تا 22.86 سانتیمتر است و درازای آن بر اساس استانداردهای موجود بین 28 تا 33 اینچ معادل 71.12 تا 83.82 سانتیمتر میباشد. اسکیتسواران خیابانی معمولاً ترجیحشان اسکیتبوردهای 7.5 تا 8 اینچی (تقریباً معادل 19 تا 32.20 سانتیمتر) میباشد. گروهی دیگر دراز تختهها یا {لانگبورد} را ترجیح میدهند.
اسکیتبورد در پارک(هر نوع زمینی که مناسب برای مبتدیها میباشد.)
تخته: از نازک تا پهن، هر مدلی در اینجا امکانپذیر است.
تراک: متوسط
چرخ: 52 تا 56 میلیمتری با درجه سختی A98
بلبرینگ: ایندی، پیگ، پلی لایف، آنداله و ...
شاک پد[5]: اختیاری
پیچ و مهره: کوتاه (1 تا 7.8-اگر از شاک پد استفاده میشود میبایست پیچ و مهره بلندتری تهیه کرد)
اسکیتبورد خیابانی برای مبتدیان
تخته: ترجیحاً به علت نیاز به تعلیق بالا استفاده از تختههای باریک که به راحتی فیلیپ[6] میخورند مناسب است.
تراک: متوسط یا کوتاه
چرخ: 53 تا 56 میلیمتری با درجه سختی A100(درصورتی که خوردگی زمین بالا باشد و سنگریزه نیز به وفور در آن وجود داشته باشد استفاده از چرخهای سایز کوچک توصیه نمیشود.
بلبرینگ: ایندی، پیگ، پلی لایف، آنداله و ...
شاک پد[7]: اختیاری
پیچ و مهره: کوتاه (1 تا 7.8)
اسکیتبورد در زمینهای دارای رمپ و استخترهای لوبیا شکل
تخته: تختههای پهنتر با فضای بیشتر برای ایستادن بر روی آن
تراک: متوسط یا بلند
چرخ: 53 تا 56 میلیمتری با درجه سختی A98
بلبرینگ: ایندی، پیگ، پلی لایف، آنداله و ...
شاک پد[8]: اختیاری
پیچ و مهره: کوتاه (1 تا 11.4 با توجه به شاک پد)
وسایل ایمنی: به شدت توصیه میشود.
محور(تراک)[9]
دو محور عموماً به کفه اسکیت بورد متصل شدهاند. جنس این محورها از آلیاژ فلزهای گرانبها است. محور، چرخها را به کفه اصلی متصل میکند. بین محور یا تراک و تخته یا دک، رایزر[10] قرار میگیرد. تراکهای پهن معمولاً برای اسکیتسواری خیابانی و تراک کوتاه و کم عرض از زیرشاخه اُلیه محسوب میشود.
چرخها[11]
در اندازهها و شکلها متنوع وجود دارند؛ تا برای سبکهای مختلف تخته اسکیت متناسب باشند. اندازه چرخها از ۶۵ تا ۹۰ میلیمتر تا اندازههای کوچکتر مثل ۴۸ تا ۵۴ میلیمتر متغییر است. چرخها از حیث سختی هم متفاوت هستند. یکای اندازهگیری سختی چرخها در تخته اسکیت، دورومتر است. بعضی اسکیتبردها ریل هم دارد.
بلبرینگ[12]
هر چرخ اسکیت برد توسط دو عدد بیرینگ یا بلبرینگ روی محور آن نصب میشود. به غیر از تعداد کمی از موارد استثنایی، آنها اندازه استاندارد صنعتی ۶۰۸ با کالیبر داخلی ۸ میلیمتر و قطر ۲۲ میلیمتری در عرض ۷ میلیمتر را دارا میباشند.که معمولاً در ساخت آنها از جنس استیل و همچنین نیترید سیلیکن و سرامیک با تکنولوژی بالا استفاده میگردد. بسیاری از بیرینگهای اسکیت توسط مقیاس اَبِک درجه بندی میشوند. این مقیاس با اَبِک-۱ به عنوان پایینترین شروع شده و به ترتیب ۳، ۵، ۷، ۹ ادامه پیدا میکند. معمولاً این تصویر غلط وجود دارد که نمره اَبِک بالاتر برای بازی کردن مناسبتر است، در حالی که این نمره تنها استقامت بیرینگ را نشان میدهد که الزاما تاثیری روی اسکیت برد ایجاد نمیکند. مقیاس اَبِک همچنین سرعت و طول عمر آنرا برای اسکیت معرفی نمیکند. به طور خاص، این مقیاس چیزی مبنی بر اینکه بیرینگ تا چه حد خوب بار وارد بر محور را تحمل میکند را مطرح نمیکند.
بوشها[13]
با جذب شوک توان و ثبات گردشها را افزایش میدهد.
سختافزار[14]
شامل ۸ پیچ که قسمت محور را روی بدنه چوبی استوار میکند و معمولاً دارای استاندارد آلن یا فیلیپس میباشد.
در برخی از مکانها استفاده از اسکیتبورد دارای ممنوعیت است پس به علائم هشدار به خوبی توجه کنید.
بازدارندههای اسکیت برای جلوگیری از آسیب به بنا و یا ایجاد محدودیت در اماکن خاص
کاربرد فیزیک در اسکیتبورد
درک شهودی، بیومکانیک تمرین و تجسم فیزیکی حرکات در ورزش به آموختن بهتر آن کمک شایانی می نماید. که در ادامه به برخی از آنها خواهیم پرداخت؛
پرش هیپی[15]: در این حرکت اسکیتبورد به واسطه نیروی اسکیتسوار در سطحی افقی و با سرعت مشخص (vh) حرکت میکند و خود اسکیتسوار با پرش در هوا معلق مانده و با همان سرعت مجدداً و پس از طی کردن یک قوس سهمی شکل بر روی تخته اسکیتبورد فرود میآید. در این ترفند اسکیتسوار با فشار عمودی به پاهای خود، خودش را به بالا سوق میدهد و اگر کمترین نیرویی به جلو یا پشت تخته وارد کند از پشت یا جلو سقوط خواهد کرد.
در این حرکت اصطکاک هوا و اصطکاک چرخها در محور افقی[16] ناچیز بوده و گرانش زمین در محور عمودی نقش اساسی دارد.
ترفند اُلیه[17]: به عنوان یکی از ترفندهای اساسی اسکیتبورد که پایه حرکات پیچیدهتر میباشد باید مورد توجه قرار گیرد. این ترفند با عمل تقریباً همزمان شکل میگیرد.
اول پریدن و بیرون رفتن از تخته اسکیتبورد که با فشار بر قسمت انتهایی تخته اسکیتبور محقق میشود.
و
دوم هدایت تخته اسکیتبورد با پای هدایتگر و فرود مجدد بر روی تخته اسکیتبورد انجام میپذیرد.
پیکانهای قرمز نیرویی است که توسط پای اسکیتسوار به اسکیتبورد منتقل میشود.
پیکانهای سیاه نیروی جاذبه زمین است.
پیکانهای آبی نیرویی است که از طرف زمین به اسکیتبورد منتقل میشود.
کمک گرفتن از دستها و تقسیم نیروها بر روی دوپا برای بهبود پرش امری حیاتی است.
ترفند فِرانت ساید 180 درجه[18]: در این ترفند اسکیتبورد را 180 درجه در هوا چرخانده و دوباره بر روی آن فرود میآییم. وقتی اسکیتبورد در هوا معلق میشود تنها نیرویی که به آن وارد میشود نیروی جاذبه زمین است که بر جرم اسکیتسوار و اسکیتبورد وارد میشود. پس نیروی جاذبه نمیتواند به اسکیتسوار و یا اسکیتبورد نیرویی برای گشتاور وارد نماید.
برای انجام چنین کاری اسکیتسوار به صورت همزمان بالاتنه (با حرکت موثر بازوها) و پایینتنه خود ر در جهت مخالف میچرخاند و بدین ترتیب میتواند تخته اسکیتبورد را در جهت مخالف فرود بیاورد.
ترفند پمپاژ در نیم لول[19]: این عمل با حرکت سریع به سمت نیم لول و معلق شدن در هوا پس از عبور از انتهای نیم لول و با ارتفاع گرفتن در هوا انجام میشود. برای اجرای این حرکت وارد قسمت خمیده نیم لول شده و بدن و دستان خود را برای خروج به بالا میکشیم.
wi سرعت زاویهای اولیه بدن است (متشکل از اسکیتسوار به علاوه تخته)، در موقعیت (1)
wf سرعت زاویهای نهایی بدن، در موقعیت (2) است، یعنی همان نقطهای که اسکیتسواراز نیمه لول خارج میشود.
Vi سرعت اولیه مرکز جرم G بدن، در موقعیت (1) است.
Vf سرعت نهایی مرکز جرم G بدن، در موقعیت (2) است.
ri فاصله اولیه از مرکز چرخش o تا مرکز جرم بدن G ، در موقعیت (1) است.
rf فاصله نهایی از مرکز چرخش o تا مرکز جرم بدن G ، در موقعیت (2) است.
g شتاب ناشی از گرانش است.
همانطور که نشان داده شده است N1 و N2 نیروهای عادی هستند که بر روی چرخها وارد میشوند.
همانطور که نشان داده شده، F1 و F2 نیروهای اصطکاک هستند که بر روی چرخها وارد میشوند.
فرض بر این است که نیمه لول یک دایره کامل با مرکز در o است.
Ioi لحظه اولیه اینرسی بدن (متشکل از اسکیتسوار به علاوه تخته) در مورد محوری است که از نقطه o عبور میکند و از صفحه خارج می شود، در موقعیت (1)
Iof آخرین لحظه اینرسی بدن (متشکل از اسکیتسوار به علاوه تخته) در مورد محوری است که از نقطه o عبور می کند و از صفحه خارج می شود، در موقعیت (2)
ΣMo مجموع لحظات مربوط به نقطه o است. این لحظهها بین زمان اولیه ti (در موقعیت 1) و زمان نهایی tf (در موقعیت 2) ادغام می شوند.
در اینجا ما فرض می کنیم که بدن میتواند در موقعیت (1) و (2) به صورت سفت قرار بگیرد، حتی اگر اسکیتسوار در واقع لحظه اینرسی خود را بین این دو موقعیت تغییر دهد. هنگام استفاده از این معادله فقط باید مقادیر اولیه و نهایی لحظه اینرسی بدن را بدانیم.
خط عمل نیروهای عادی N1 و N2 از نقطه o عبور می کند، بنابراین آنها به صورت لحظهای در مورد نقطه o روی بدن اعمال نمیکنند. نیروهای اصطکاک F1 و F2 کوچک هستند بنابراین می توان از نظر سهم لحظهای آنها را نادیده گرفت. این فقط نیروی جاذبهای را که به صورت لحظهای روی بدن در مورد نقطه o اعمال میکند، باقی میگذارد. (توجه داشته باشید که نیروی جاذبه از طریق مرکز جرم بدن، متشکل از اسکیتبوردسوار به علاوه تخته عمل میکند).
در معادله فوق wf را جدا کنید. بدین ترتیب،
حالا؛
جائیکه؛
IGi لحظه اولیه اینرسی بدن در مورد محوری است که از نقطه G عبور میکند و از صفحه در سمت خارج قرار میگیرد، در موقعیت (1)
IGf آخرین لحظه اینرسی بدن در مورد محوری است که از نقطه G عبور میکند و از صفحه در موقعیت (2)قرار دارد
m جرم بدن است.
در معادله فوق برای wf ، اگر Iof را کاهش دهیم سرعت wf زاویهای فراتر از مقدار آن خواهد بود اگر Iof را کاهش ندهیم. در عمل این موضوع میتواند با کاهش کافی فاصله از مرکز جرم بدن G تا نقطه o انجام شود. به عبارت دیگر، اگر rf را به اندازه کافی کوچک کنید و wf افزایش مییابد. همچنین توجه داشته باشید که اصطلاحات IGf و ΣMo نیز ممکن است تا حدی تغییر کنند. اما اثر غالب کاهش rf خواهد بود.
در موقعیت های (1) و (2)، سرعت مرکز جرم G توسط داده میشود.
این دو سرعت به موازات نیم لول است و جسم در موقعیت یک و دو به صورت سفت قرار میگیرد.
با نگاهی به معادلات فوق برای سرعت، اگر اسکیتسوار rf را به اندازه کافی کوچک کند (با بلند کردن بدن و بازوها به سمت بالا)، wf را به طور قابل توجهی افزایش میدهد. این به نوبه خود باعث میشود سرعت خروج وی از لول (Vf) بیشتر از سرعت بدن و بازوها به سمت بالا باشد.
با پمپاژ مداوم بدن (با خم شدن و بلند کردن بدن و بازوها به سمت بالا در قسمت خمیده نیمه لول)، اسکیتسوار قادر است به طور مداوم سرعت خود را افزایش دهد، در نهایت و با استمرار این عمل اجازه میدهد تا برای انجام انواع ترفندهای هوا به قد کافی برسد (با خارج شدن از نیمه لول).
توضیح بصری (غیر ریاضی) بیشتر در مورد بیومکانیک این حرکت همانند پمپاژ انرژی به همان روشی که کودک در حال پمپاژ روی تاب است، به صورتیکه افزایش انرژی باعث چرخش بیشتر او میشود. بنابراین، فیزیک پمپاژ روی نیم لول مانند فیزیک پمپاژ روی تاب است.
هنگامی که یک اسکیتسوار دست و بدن خود را به سمت بالا بلند میکند، نسبت به نیروی شتاب سانتریپتال[20] که بدن او را از مرکز چرخش دور میکند، مقاومت میکند. این مقاومت اثبات انجام کار و افزایش انرژی وارد شده به سیستم است.
مرتبط:
آشنایی مقدماتی با اسکیت برد و آموزش آن
اسکیتبرد و اسکیت اینلاین انگشتی
تصاویری از اسکیتبورد در ایران
تهیه و تنظیم و ترجمه:
مصطفی علیمحمدی
توسعه دهنده اینلاین اسکیت
Mostafa Ali Mohammadi
Inline skating Developer
منبع:
© Link
© Link
© Link
[1] history of skateboard
[2] Roller derby
[3] Deck
[4] Grip Tape
[5] Shock pad
[6] flip
[7] Shock pad
[8] Shock pad
[9] Trucks
[10] Risers
[11] Wheels
[12] Bearings
[13] Bushings
[14] Hardware
[15] Hippie Jump
[16] horizontal
[17] The Ollie
[18] Frontside 180
[19] Pumping On A Half-Pipe
[20] centripetal