این شنا کردن نیست که بدن شناگر را خوش فرم می‌سازد بلکه شخص به دلیل داشتن اندام مناسب در این رشته موفق عمل می‌کند. به این سوگیری، خطای بدن شناگر گفته می‌شود.
استعدادیابی در اسکیت‌سواری فرآیندی است که در آن نتایج آزمون‌ها و پارامترهای انتخاب شده اسکیت‌آموزان و اسکیت‌سواران در هر شاخه از رشته‌های مختلف اسکیت‌سواری را با نُرم‌های مربوط به قهرمانان آن رشته مقایسه و براساس آن، فرد مستعد برای هر رشته از رشته‌های اسکیت‌سواری انتخاب می‌شود. اسکیت‌سوار یا اسکیت‌آموز برگزیده در مقایسه با سایر اسکیت‌آموزان و اسکیت‌سواران به لحاظ جسمی، پیکری، فیزیولوژیکی و روانی، مهارتی، حرکتی، آمادگی و... شرایط بهتری برای رسیدن به قابلیت‌های اسکیتی بالاتر از حد متوسط برخوردارند.
انواع الگوهای استعدادیابی
غیرسیستمی (پرهزینه و پرزمان)
سیستمی(روش های مبتنی بر شخص، روش های مبتنی بر سیستم)
|
الگوی اول استعدادیابی |
|
|
مقدماتی |
3تا8سال |
|
انتخاب |
9تا15سال دختر و 9تا17سال پسر |
|
نهایی |
بالای 15سال دختر و بالای 17سال پسر |
|
الگوی دوم استعدادیابی |
||
|
نمونه برداری |
6تا13 |
|
|
ویژه |
13تا15 |
یک یا دو رشته ورزشی و یا از یک ورزش یک یا دو شاخه از آن را پیشنهاد می کنیم تا در فصول آف بتواند ورزش دوم را که همخوانی بیشتر با ورزش خود دارد انجام دهد. |
|
سرمایه گذاری |
15تا18 |
|
|
تکامل |
18به بالا |
|
|
الگوی سوم استعدادیابی |
||
|
آشناسازی |
6تا13 |
آشنا کردن با ورزش ها به صورت دانشی تا زمان آینده در دو راهی انتخاب قرار نگیرد. |
|
شکل گیری ورزش |
11تا15 |
|
|
تخصصی شدن |
15تا18 |
|
|
اوج عملکرد |
18 به بالا |
|
فرآیند استعدادیابی دارای دو مرحله است؛
شناسایی[1]؛
تفکیک کودکان و نوجوانان ناسالم از سالم (سلامت سنجی اولیه)
تعیین کودکان و نوجوانان مناسب برای فعالیتهای ورزشی (مدل توانایی ورزشی عمومی)
تعیین ویژگی‌های خاص هر رشته ورزشی
تعیین کودکان و نوجوانان مناسب برای ورزش خاص (شناسایی مستعدین ورزشها با مدل توانایی ورزش خاص)
پرورش[2]؛
آموزش مهارت‌های جسمانی و حرکتی بنیادی
آموزش مهارت‌های حرکتی
آموزش مهارت‌های ورزشی
ارتقا توانایی‌های آموزش دیده
نخبه‌گزینی[3]؛
انتخاب و پرورش قهرمانان ملی
انتخاب و پرورش قهرمانان حرفه‌ای
فاکتورهای مهم استعدادیابی در رشته اسکیت
مرکز ثقل پایین در رشته‌های اسکیت هاکی و هنری و مرکز ثقل بالا در رشته‌های اسکیت سرعت و اسپید اسلالوم
توانایی غلبه بر نیروی گریز از مرکز در قوس‌ها و گوشه‌ها
سوماتوتایپ یا شکل بدنی اندومزومورفیک (چاق عضلانی) در رشته اسکیت هاکی و هنری و اکتومزومورفیک (لاغر عضلانی) در رشته اسکیت سرعت
قد بلند در ماده‌های استقامتی رشته اسکیت سرعت و قد کوتاه‌تر در مواد مسافت کوتاه اسکیت سرعت، هاکی و هنری
استعدادیابی می‌تواند در مراحل مختلفی انجام شود؛
مرحله مقدماتی: بین 3 تا 10 سالگی
با هدف شناسایی استعدادهای ورزشی
تمرینات پرورش استعداد در حیطه فعالیتهای ورزشی عمومی مدارس
مهارت‌های مورد نیاز برای یادگیری اسکیت‌سواری در کودکان و بزرگسالان اسکیت‌آموز
مرحله میانی: 9 تا 15 سال برای دختران و 10 تا 17 سال برای پسران،
با هدف گزینش استعدادها و هدایت برگزیدگان به طرف ورزش‌های مختلف
تمرینات پرورش استعداد در حیطه فعالیتهای تیمی آموزشگاهی و باشگاهی
یادگیری ماهیچه‌ای و اسکیت‌سواری
مرحله پایانی: از 16 سالگی به بالا
با هدف دستیابی به اوج عملکرد ورزشی
تمرینات پرورش استعداد در حیطه فعالیتهای ورزشی تیم‌های ملی
بعنوان مثال؛
|
|
سن شروع تمرین عمومی و آمادگی |
سن شروع تمرینات استعدادیابی |
سن رسیدن به اوج عملکرد ورزشی |
|
اسکیت نمایشی |
7-9 |
11-12 |
18-25 |
|
اسکیت سرعت |
10-12 |
15-16 |
22-26 |
مزایای استعدادیابی در اسکیت‌سواری:
* سرعت در پیشرفت اسکیتی
* صرفه‌جویی در هزینه و ...
* جلوگیری از سرخوردگی بر اثر اسکیت‌سواری
* حفظ انگیزه اسکیت‌سوار و مربی اسکیت
* ارتقا سطح رکوردها در رشته‌های مختلف اسکیت
* دستیابی به متدولوژی و تکنولوژی پیشرفته در فرآیند اسکیت‌سواری
* افزایش اعتماد به نفس در تمرینات اسکیتی
در هدایت ورزشی ورزشکان همچون اسکیت‌سواران، دو رویکرد کلی وجود دارد.
رویکرد اول الگویی بر مبنای الگوهای امریکای شمالی؛ که اصل بر تمرینات اختصاصی از همان سنین پایین به شکل اسکیت‌سواری تخصصی و بدون بازی و تفریح است.
مدل توسعه بلندمدت ورزش کانادا (اسکیت سرعت_آیس)
رویکرد دوم الگویی بر مبنای الگوهای اروپای شرقی؛ که اصل بر تمرینات به منظور توسعه همه جانبه و تخصصی شدن در اواخر دوره راهنمایی (کلاس هفتم و هشتم) یا همان سنین 14 تا 15 سال است.
الگوی اروپای شرقی در مراحل رشد
مقاله تدوین الگوی جامع استعدادیابی در ورزش قهرمانی ایران
نکته‌ای که در همین ابتدا باید به آن بپردازیم این است که موضوع استعدادیابی در اسکیت صرفاً در بُعد اسکیت قهرمانی و اسکیت‌سواری حرفه‌ای مطرح است و نداشتن استعداد اسکیتی نمی‌تواند دلیل و بازدارنده‌ای برای اسکیت‌سواری در سطوح دیگر همچون اسکیت‌سواری تفریحی بعنوان یک ورزش همگانی باشد. خیلی از اسکیت‌سواران بدون آنکه دنبال قهرمانی باشند صرفاً به دنبال گذران اوقات فراغت، انجام فعالیتی به منظور سلامتی و لذت بردن از اسکیت‌سواری به این رشته می‌پردازند.
هرم تمرین
قاعده هرم عوامل تمرین با قاعده آمادگی جسمانی شروع می‌شود؛ آمادگی جسمانی توانایی انجام فعالیتهای روزانه با انرژی مناسب بدون رسیدن به آستانه خستگی و حفظ این قابلیت در زندگی است.
آمادگی جسمانی دارای دو بعد است؛
آمادگی وابسته به اجرا و حرکت (آمادگی جسمانی تخصصی یا مهارتی)
شامل: توان، سرعت، قدرت و استقامت عضلانی، چابکی، تعادل، هماهنگی، زمان عکس‌العمل
آمادگی وابسته به تندرستی (آمادگی جسمانی عمومی)
شامل: ترکیب بدنی، استقامت عضلانی، قدرت عضلانی، انعطاف‌پذیری، استقامت قلبی و عروقی
استقامت عضلانی: ترکیب قدرت و استقامت و توانایی اجرای انقباض‌هایی پیاپی در برابر یک مقاومت معین برای مدت زمان طولانی
استقامت عضلانی کوتاه مدت (M-E of short duration)، به نوعی استقامت عضلانی اشاره دارد که برای فعالیت های کوتاه مدت (40 ثانیه تا 2دقیقه) ضروری است. در اسکیت سرعت 500 تا 1000متر اهمیت بسیاری در کسب نتیجه نهایی دارد.
استقامت عضلانی میان مدت (M-E of medium duration) : ویژه ورزش‌های چرخه‌ای است که 2 تا 5 دقیقه به طول می‌انجامد، مانند اسکیت سرعت 300متر
استقامت عضلانی بلند مدت (M-E of long duration): فعالیتهای بالای 6 تا 10 دقیقه که نیازمند توانایی بکارگیری نیرو در برابر مقاومتی استاندارد برای مدت طولانیتر است و ویژه ورزش‌هایی مانند اسکیت سرعت
استقامت در سرعت: ترکیب استقامت و سرعت را گویند. توانایی حفظ یا تکرار یک کار سریع برای چندین بار در یک بازی هاکی روی یخ است.
عوامل موثر استعدادیابی در اسکیت؛
الف) عوامل تغییر پذیر (محیطی)؛
آمادگی جسمانی
سابقه اسکیت‌سواری
سطح مهارت اسکیت‌سواری
ساختار بدن و تیپ بدنی اسکیت‌سوار
میزان تمرین‌پذیری اسکیت‌سوار
بلوغ اجتماعی و دانش اسکیت‌سوار
ب) عوامل پایدار یا ثابت (ارثی)؛
مشخصات پیکرسنجی (قد، وزن، طول، پهنا، درصد چربی، تیپ بدنی و ...) اسکیت‌سواران و اسکیت‌آموزان
خصوصیات شخصیتی اسکیت‌سواران و اسکیت‌آموزان
ویژگی‌های فیزیولوژیک (ظرفیت هوازی و بی‌هوازی بیشینه، تشخیص و نوع تارهای عضلانی، قدرت، توان، عکس‌العمل، سرعت، انعطاف‌پذیری، چابکی و ...) و آناتومی اسکیت‌سواران و اسکیت‌آموزان
ویژگی‌های روانی-حرکتی (مهارتی) (تعادل، حس ترکیب، تیزبینی، سرعت عکس‌العمل و ....) اسکیت‌سواران و اسکیت‌آموزان
کیفیت‌های مخفی غیرقابل اندازه‌گیری (زیرکی و خلاقیت) اسکیت‌سواران و اسکیت‌آموزان
ویژگی‌های روانشناختی (انگیزه، ثبات، سرسختی، نگرش مثبت، تمرکز، رقابت‌جویی و ...)
مراحل استعدادیابی ورزشی؛
* تست چکاپ پزشکی و آزمایش‌های پاراکلینیکی
* تست حرکات اصلاحی
* تست پیکرسنجی
* تست آمادگی جسمانی شامل؛ قدرت، انعطاف، استقامت قلبی و عروق، استقامت عضلانی
* تست روانشناسی
* تست یادگیری حرکتی و ادراکی (مهارتی) شامل؛ سرعت، عکس‌العمل، چابکی، توان، تعادل ایستا و پویا، هماهنگی
* تست تکنیکی و تاکتیکی
نقش آفرینان استعدادیابی؛
مربی فنی واجد شرایط
روانشناس ورزشی
متخصص طراحی تمرین
متخصص آسیب
پزشک ورزشی
متخصص فیزیولوژی
متخصص رفتار حرکتی
متخصص بیومکانیک
دستورالعمل اجرایی و داده‌های هنجاری آزمون‌های آمادگی جسمانی کودکان و نوجوانان
افراد مستعد در رشته‌های مختلف اسکیت دارای ویژگی‌های عمومی زیر هستند؛
* به هنگام نمایش توانایی‌های استثنایی اسکیت‌سواری خود افرادی غیر عادی جلوه می‌کنند.
* به هنگام رویارویی با انواع ارزیابی‌های اسکیتی و غیر اسکیتی فعالانه میل به رقابت دارند.
* نسبت به مسائل پیچیده اسکیتی و ریزه کاری‌های آن کنجکاو هستند.
* افرادی مستقل‌تر، قابل اعتمادتر، صریح، رک گو، جاه طلب و سمج‌اند.
* روش‌های خودکنترلی ویژه‌ای دارند تا بر عوامل منفی اثرگذار بوده بر آنها غلبه کنند.
* معمولاً کار خود را برای مجموعه‌ای از عوامل انگیزشی بیرون شروع می‌کنند که به تدریج آنرا درونی می‌نمایند.
* توانایی تمرکز بر روی هدف نهایی در اسکیت‌سواری بدون آنکه از اهداف دیگر فاصله بگیرند دارند.
* اعتماد به نفس بالایی دارند و اهدافشان در اسکیت سازمان‌یافته و جهت‌دار است.
* خود را برای آنچه موفقیت فردی در اسکیت‌سواری است سازگار می‌کنند.
* آماده تغییر هستند و برای کسب اطلاعات از خود، قدرت پذیرش بی‌چون و چرایی نشان می‌دهند.
* از سطوح بالای عزت نفس برخوردارند.
در پایان باید گفت پیشگویی استعداد اسکیتی کار پیچیده و دشواری است و صرف داشتن عوامل استعداد، تضمین کننده عملکرد بالای ورزشی در آینده نیست و پرداختن به ورزش‌های مختلف به خصوص ورزش‌های پایه و به دور از فشار تمرینی می‌تواند به بهبود عصب و عضله و افزایش توانمندی افراد کمک کند. همچنین امروزه روش‌های جدیدتری برای استعدادیابی بر پایه ژنتیک هم ابداع شده است که نمونه‌ای از آن مای اسمارت ژن، استارتاپی که توسط منصور حسنی و دامون نشتاعلی راه‌اندازی شده است.
متاسفانه عدم علاقه خانواده‌ها به ادامه ورزش توسط فرزندانشان به دلایل مختلف همچون درس، کار و ازدواج و ... عدم وجود اسپانسر و یا تمکن مالی نخبگان ورزشی تغییر سیاست‌ها با تعویض مقامات مسئول به دلایل سیاسی و ... همگی از جمله مواردی است که چرخه استعدادیابی را با مشکل روبرو می‌کند.
پاورپوینت استعدادیابی در اسکیت اول
پاورپوینت استعدادیابی در اسکیت دوم
پاورپوینت استعدادیابی در اسکیت سوم
فرم استعدادیابی در اسکیت چهارم
تهیه و تنظیم و ترجمه:
مصطفی علیمحمدی
توسعه دهنده اینلاین اسکیت
Mostafa Ali Mohammadi
Inline skating Developer
منبع:
© Link
© Link
